İyzico, Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) ve Dogma Alares tarafından hazırlanan Türkiye’nin e-ticaret ekosistemi raporuna göre, e-ticaret sektörünün büyüklüğü 2022’de 801 milyar TL’ye ulaştı. Bu da ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının yaklaşık %6’sına tekabül ediyor.
İyzico’nun açıklamasına göre e-ticaret işlem sayısı 2020’deki rakamın iki katından fazla artarak 4,8 milyara yükseldi. Rapora göre alışveriş sepetlerinin ortalama değeri 2020’den 2021’e 13TL, 2021’den 2022’ye 79TL arttı. Raporda, gelecekte kredi kartları, banka kartları ve kapıda nakit ödeme gibi geleneksel ödeme yöntemlerine ek olarak ön ödemeli kartlar, A2A ödemeleri, dijital cüzdanlar, alışveriş kredileri, kripto para ödemeleri ve Şimdi Öde (BNPL) gibi alternatif ödeme yöntemlerinin oranının artması bekleniyor.
Rapora göre Türkiye’de e-ticaret işlemlerinin hacmi ve sayısı her yıl artarak devam ediyor. Şu anda dünyanın en büyük 18. e-ticaret pazarına ev sahipliği yapan Türkiye, hem yurt içinde hem de yurt dışında kayda değer bir yükseliş trendi yaşıyor. Rapor, COVID-19 salgını sırasında yükselen e-ticaret büyüme ivmesinin kısmen yavaşladığını, ancak hem Türkiye’de hem de küresel olarak güçlü kaldığını ortaya koyuyor.
Rapor, salgının tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarında kalıcı değişikliklere yol açtığını ve e-ticaretin 2022 yılına kadar küresel pazar payında 5,7 trilyon dolara ulaşarak dünyanın en büyüğü haline geldiğini vurguluyor. E-ticaret, küresel perakende satışların %22’sini oluşturuyor.
Rapora göre, Türkiye rakamlarına bakıldığında, e-ticaret sektörünün ekonomisinin büyüklüğü 2022’de 801 milyar TL’ye ulaştı ve bu da 2022’de ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık %6’sına denk geliyor.
Son beş yıldaki verilere baktığımızda e-ticaretin GSYİH içindeki payının düzenli olarak %2,8’e yükseldiğini görebiliriz. Bu artışın %1,6’sı 2019’dan beri kaydedilen salgının etkisinden kaynaklanmaktadır. Raporda, Türkiye’nin e-ticaret faaliyetinin toplam perakende satışların %16,5’ini oluşturduğuna ve benzer ülkelere göre daha ağır olduğuna dikkat çekilerek, sektörün önemli bir büyüme potansiyeline sahip olduğu vurgulandı.
Satın almaların çoğu Kara Cuma günü yapıldı. Okulun açılmasıyla birlikte başlayan sonbahar, Kara Cuma ve Siber Pazartesi gibi özel promosyon dönemleri, sonbahar boyunca ve yeni yıla girerken alışverişin zirvesine çıkıyor.
E-Ticaret Kullananların Sayısı Arttı
Rapora göre e-ticaret platformlarını kullanan kullanıcı sayısı bir önceki yıla göre %2,2 arttı. Ayrıca, 2021 yılına göre yüzde 10 artışla 2022’de kullanıcıların yüzde 58’i erkek, yüzde 42’si kadın kullanıcı olacak. 2022 yılında moda ve aksesuar, elektronik ve teknoloji, kozmetik ve kişisel bakım, hizmetler, turizm ve seyahat, satış ve e-ticaret işlemlerinde pazar payı en yüksek ürün kategorileri olacak. Bu beş bölüm, sektörün satışlarının %63’ünü ve işlem değerinin %66’sını oluşturmaktadır.
En dikkat çekici büyüme kozmetik ve kişisel bakım sektöründe yaşandı. 2022 yılında küresel e-ticaret işlemlerinin üçte ikisi alternatif ödeme yöntemleri kullanılarak yapılacak.
Türkiye’de ise dünya ortalamasının iki katı oranında geleneksel yöntemler tercih edildi. Kredi kartları en çok tercih edilen ödeme yöntemi olurken, banka kartları küçük işletmeler dışındaki herkes için en popüler ikinci ödeme yöntemi haline geldi.
Satıcı yoğunluğunun en yüksek olduğu üç coğrafi bölge Marmara, İç Anadolu ve Ege olmakla birlikte, Doğu ve Güney-Güney Anadolu bölgelerinde satıcı sayısının en fazla olduğu eyaletlerin bölge cirosundan en büyük payı almadığı görüldü.